ความแตกต่างระหว่างอาซาเลียและโรโดเดนดรอน

เมื่อพูดถึงต้นกุหลาบพันปี ย่อมมีหลายคนที่จะนึกถึงกุหลาบพันปีดอกขาว หรือดอกแดงที่อยู่ทางภาคเหนือ แล้วในระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมาก็มีผู้ขาย นำกุหลาบพันปีมาขายซึ่งมีทั้งชื่อ อาซาเลีย (Azalea) และ โรโดเดนดรอน (Rhododendron) แล้วหลายคนก็คงจะงงกันไปตาม ๆ กัน ว่ามันต่างกันอย่างไร ดอกก็เหมือน ๆ กัน

จากข้อมูลที่ได้จากเวป http://www.nyrhododendron.org/pages/faqs/6azalea.html และ Wikipedia (31 Oct 2012)
ได้ระบุไว้ว่า
สกุลRhododendron ( Rhodo = Rose, กุหลาบ : Dendron = tree, ต้นไม้ อาจจะหมายถึงต้นไม้ที่ดอกเหมือนกุหลาบก็ได้)
       อาซาเลียทุกต้นเป็นโรโดเดนดรอน แต่โรโดเดนดรอนทุกต้น ไม่ใช่อาซาเลีย    งงกันมั๊ยครับ เมื่ออ่านต่อไป ก็จะบอกว่า ทั้ง 2 อยู่ในสกุล Rhododendron ในวงศ์ Ericaceae และมีลักษณะที่ต่างกันเพียงเล็กน้อย

       ที่เห็นได้ชัดเจนคือ จำนวนเกสรตัวผู้  โรโดเดนดรอนจะมีเกสร 10 อัน หรือมากกว่า โดยจะมีเกสรตัวผู้ 2 อันต่อ 1 กลีบดอก ส่วนอาซาเลีย จะมีเกสร 5 อัน โดยจะมีเกสรตัวผู้เพียง 1 อันต่อ 1 กลีบดอก และจะมีกลีบดอกเพียง 5 กลีบเท่านั้น

       สกุลโรโดเดนดรอน แบ่งออกได้เป็น 8 สกุลย่อย
1.    สกุลย่อย Rhododendron L. เป็นสกุลย่อยที่ใหญ่ที่สุด มีหลายร้อยชนิด เช่น Rhododendron ferrugineum

Rhododendron ferrugineum

2.    สกุลย่อย Hymenanthes (Blume) K.Koch มีประมาณ 140 ชนิด เช่น Rhododendron degronianum

Rhododendron degronianum

3.    สกุลย่อย Pentanthera G. Don หรือ deciduous azaleas มีประมาณ 25 ชนิด เช่น Rhododendron luteum

Rhododendron luteum

4.    สกุลย่อย Tsutsusi หรือ evergreen azaleas มีประมาณ 110 ชนิด เช่น Rhododendron indicum

Rhododendron indicum

5.    สกุลย่อย Azaleastrum Planch มีประมาณ 5 ชนิด เช่น Rhododendron ovatum

Rhododendron ovatum

6.    สกุลย่อย Candedastrum (Sleumer) Philipson & Philipson มี 1 ชนิด คือ Rhododendron albiflorum

Rhododendron albiflorum

7.    สกุลย่อย Mumeazalea มีเพียง 1 ชนิด คือ Rhododendron semibarbatum

Rhododendron semibarbatum

8.    สกุลย่อย Therorhodion มีเพียง 1 ชนิด คือ Rhododendron camtschaticum

Rhododendron camtschaticum

ประทัดใหญ่

ประทัดใหญ่ (Stave-wood, Sironum wood)

ชื่อวิทยาศาสตร์ Quassia amara L.

วงศ์ Simaroubaceae

เป็นไม้พุ่มเตี้ย สูง 1.5-3 เมตร ใบประกอบแบบขนนกเรียงสลับ ใบย่อยมี 5 ใบ ปลายใบแหลม ก้านใบสีแดงมีครีบแผ่ออกทั้งสองข้าง  ใบอ่อนสีแดง  

ดอกออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง สีแดงสด กลีบดอกไม่บาน 

ก้านช่อดอกสีแดง  

ผลเป็นผลกลุ่ม ผลย่อยรูปไข่กลับ สีแดงคล้ำ

สรรพคุณ
ราก - มีรสขมจัด ใช้ปรุงเป็นยาแก้ไข้
ใบ   - ทาผิวหนังแก้คัน
เปลือกและเนื้อไม้   -  เป็นยาบำรุงทำย่อย ทำให้อยากรับประทานอาหาร
เนื้อไม้  - นำมาสกัดเป็นยาขับพยาธิเส้นด้ายสำหรับเด็ก

วิธีและปริมาณที่ใช้ :
ใช้เป็นยาแก้ไข้มาเลเรีย
ต้มเนื้อไม้ประทัดจีน (ประทัดใหญ่) 4 กรัม ด้วยน้ำ 4 ถ้วยแก้ว เคี่ยวให้เหลือ 2 ถ้วยแก้ว รับประทานครั้งละ 1/4 ถ้วยแก้ว วันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหาร เช้า-เย็น

ใช้เป็นยาขมเจริญอาหาร และเป็นยาขับพยาธิเส้นด้าย
ใช้เนื้อไม้ 0.5 กรัม ประมาณ 4-5 ชิ้น ชงน้ำเดือด 1/2 ถ้วยแก้ว รับประทานครั้งเดียว

ขอขอบคุณ เวปไซต์  สรรพคุณสมุนไพร 200 ชนิด สำหรับข้อมูล

ไม้วงศ์ไอริสที่สามารถออกดอกได้ในกทม.และปริมณฑล

วันนี้จะขอรวบรวมพันธุ์ไม้วงศ์ Iridaceae ที่สามารถปลูกให้ออกดอกได้ในกรุงเทพฯและปริมณฑลครับ

1. ว่านหางช้าง Belamcanda chinensis  หรือ Iris domestica
    ตัวนี้ตามที่ได้กล่าวไว้ในกระทู้ก่อนหน้านี้แล้วนะครับ ว่าสามารถปลูกออกดอกได้ทุกภาคของประเทศไทย
    มีกลีบดอก 6 กลีบ ดอกสีเหลืองอมส้ม มีแต้มประสีน้ำตาลส้มกระจายทั่วทั้งดอก เกสรสีเหลือง ใบเป็นรูปดาบ แบนสีเขียวอ่อนมีขอบใบสีขาว
    ดอกบานช่วงเช้าถึงบ่าย
    ชอบดินที่มีการระบายน้ำดี อุ้มน้ำเล็กน้อย ไม่ชอบชื้นแฉะ ปลูกได้ตั้งแต่รำไรถึงแดดจัด ออกดอกช่วงสิงหาคม - มกราคม
    ขยายพันธุ์โดยการแยกหน่อ หรือเพาะเมล็ด

2. ไอริสสีเหลือง
    ต้นนี้ก็สามารถปลูกให้ดอกได้ทุกภาคของประเทศไทยเช่นกัน
    มีดอกสีเหลือง ตรงกลางมีลายสีน้ำตาลแดง ใบเป็นรูปดาบ หรือพัด จึงมีอีกชื่อคือแฟนไอริส (ไอริสใบพัด) สีเขียวทั้งใบ
     ดอกบานช่วงเช้าถึงบ่าย
    ชอบดินที่มีการระบายน้ำดี อุ้มน้ำปานกลางถึงมาก ปลูกได้ตั้งแต่รำไรถึงแดดจัด ออกดอกได้ตลอดทั้งปี
    ขยายพันธุ์ โดยการแยกหน่อหรือแยกต้นอ่อนที่เกิดตามช่อดอก ซึ่งต้นอ่อนหากโน้มลงดินตามธรรมชาติก็จะขึ้นต้นใหม่ได้ได้ จึงเรียกอีกชื่อว่า walking iris

3.  Neomarica_northiana
     กลีบดอกมี 2 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ โดยกลีบดอกชั้นในปลายดอกมีลายสีม่วง ฐานดอกมีสีเหลืองลายน้ำตาล มีจุดสีเหลือง 2 จุด  ส่วนกลีบดอกชั้นนอกมีสีขาว ฐานดอกมีสีเหลืองลายน้ำตาล
     ดอกบานช่วงเช้าถึงบ่าย มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ
     ชอบดินที่มีการระบายน้ำดี อุ้มน้ำปานกลาง ปลูกได้ในที่รำไรค่อนข้างแดด  ออกดอกช่วงมีนาคม ถึง กรกฎาคม
     ขยายพันธุ์   เหมือนกับไอริสดอกเหลือง

4.  Neomarica gracilis
     กลีบดอกมี 2 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ โดยกลีบดอกชั้นในปลายดอกมีลายสีม่วง ฐานดอกมีน้ำตาล  ส่วนกลีบดอกชั้นนอกมีสีขาว ฐานดอกมีสีน้ำตาล
     ดอกบานช่วงเช้าถึงบ่าย มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ

     ชอบดินที่มีการระบายน้ำดี อุ้มน้ำปานกลาง ปลูกได้ในที่รำไรค่อนข้างแดด  ออกดอกช่วงมีนาคม ถึง กรกฎาคม

     ขยายพันธุ์   เหมือนกับไอริสดอกเหลือง

5.   ไอริสดอกม่วง
      กลีบดอกมี 2 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ โดยกลีบดอกชั้นในปลายดอกมีลายสีม่วง ฐานดอกมีน้ำตาล  ส่วนกลีบดอกชั้นนอกมีสีม่วง ฐานดอกมีสีน้ำตาล
     ดอกบานช่วงเช้าถึงบ่าย
     ชอบดินที่มีความชุ่มชื้น เครื่องปลูกร่วนซุย ปลูกได้ที่รำไรค่อนข้างแดด ออกดอกช่วงมีนาคมถึงมิถุนายน
     ขยายพันธุ์โดยการแยกหน่อ

6.   ว่านหอมแดง
       มีหัวใต้ดินคล้ายหัวหอม เปลือกหุ้มสีแดง ใบรูปหอกสีเขียว มีจีบซ้อนกัน ดอกสีขาวมี 6 กลีบ เกสรสีเหลืองสด
       ดอกบานช่วงเย็นถึงค่ำ มีกลิ่นเฉพาะ
       ชอบดินร่วน แดดปานกลางถึงจัด
       ขยายพันธุ์ แยกหัวหรือเพาะเมล็ด